Οι Τούρκοι Αγωνιστές του 1821
Αναδημοσίευση από www.maniatika.wordpress.com
Είναι γεγονός ότι η επανάσταση του 1821 είχε
εθνικοαπελευθερωτικό χαρακτήρα. Ωστόσο δεν της έλειπαν στοιχεία θρησκευτικού ή
κοινωνικού χαρακτήρα.
Όλοι γνωρίζουμε επαναστάτες όπως ο Κολοκοτρώνης, ο
Μαυρομιχάλης, ο Καραϊσκάκης, ο Μπότσαρης κ.ά. όλοι τους πολέμησαν υπέρ πίστεως
και πατρίδας. Πόσοι όμως από εμάς γνωρίζουμε τους Τούρκους που πολέμησαν υπό
την σημαία της επανάστασης και τα κίνητρά τους;
Με τον όρο Τούρκο φυσικά εκείνη την εποχή δεν εννοούμε μόνον
εκείνον που ήταν τουρκικής καταγωγής αλλά γενικότερα τον Μουσουλμάνο Οθωμανό
οποιασδήποτε εθνικής καταγωγής (Αιγύπτιος, Αλβανός, Βούλγαρος, Σύριος). Την
εποχή εκείνη ο θρησκευτικός διαχωρισμός ήταν και εθνικός διαχωρισμός.
Δεν είναι τυχαίο το φαινόμενο του γενιτσαρισμού αλλά και η
αλλαγή πίστης σε μεγαλύτερη ηλικία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η άρνηση του Α.
Διάκου να αλλαξοπιστήσει προκειμένου να γλιτώσει την ζωή του.
“Γίνεσαι Τούρκος Διάκο μου, τη πίστη σου ν΄ αλλάξεις;
Να προσκυνάς εις το τζαμί, την εκκλησιά ν΄ αφήσεις”
Με την λήξη της ελληνικής επανάστασης και την ίδρυση του
νεοσύστατου ελληνικού κράτους οι τούρκοι της Ρούμελης και της Πελοποννήσου
φυσικά δεν εξαφανίστηκαν ως δια μαγείας ούτε παρακάμφθηκαν σαν να μην υπήρχαν
ποτέ. Όσοι γλίτωσαν, ειδικά από τις σφαγές τους πρώτου έτους της επανάστασης,
βαπτίστηκαν χριστιανοί (άλλοι δια της βίας και άλλοι εθελοντικά) προκειμένου να
συνεχίσουν να διαμένουν στο κράτος, ως κάτοικοι και όχι ως μέτοικοι (πολίτες
αλλόθρησκοι β κατηγορίας).
Πολλοί από αυτούς μάλιστα είχαν συμμετάσχει στον πόλεμο του
1821 ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Πολλοί από αυτούς είχαν δημιουργήσει
φιλικές σχέσεις με τον ντόπιο ελληνικό πληθυσμό, άλλοι προσπάθησαν με αυτόν τον
τρόπο να σώσουν την ζωή τους, άλλοι είχαν έρθει σε προστριβές με την κεντρική
Οθωμανική Εξουσία, άλλοι πάρθηκαν ως δούλοι από αγωνιστές όπως οι είλωτες για
τους αρχαίους Σπαρτιάτες.
Όπως και να έχει ένα μέρος Οθωμανών βαπτίστηκαν Χριστιανοί
και άλλαξαν θρήσκευμα με την αλλαγή των γεωπολιτικών συσχετισμών στην περιοχή
των Βαλκανίων.
Αυτοί ονομάστηκαν «Νεοφώτιστοι». Ονομασία που σημαίνει αυτός
που βαπτίστηκε πρόσφατα. Το ελληνικό κράτος τους συμπεριφέρθηκε σε μεγάλο βαθμό
δίκαια. Τους απένεμε ακόμα και αριστεία για τις υπηρεσίες τους στον αγώνα του
1821.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε μερικούς Οθωμανούς οι οποίοι πήραν
αριστείο και διέμεναν άλλοι προσωρινά άλλοι μόνιμα στην περιοχή της Μάνης αφού
πολέμησαν με τα μανιάτικα τμήματα.
Δημουλέας Ιωάννης, 1807, Αρεόπολη Οιτύλου, σιδερένιο, φάκ.
38, έγγρ. 351. Γεννήθηκε στην Ανδρούσα και ήταν ‘’νεοφώτιστος’’, πήρε δε το
επίθετο του αναδόχου του. Κατατάχθηκε στο στρατό και το 1837 ήταν στρατιώτης
του 2ου λόχου του 3 ελαφρού τάγματος και εγκρίθηκε για το αριστείο. Έλαβε μέρος
σε α) Μεσολόγγι (Μήτρο Σκυλοδημάκο ;), β) Βόνιτσα (Ν. Έμπαρη ;) και γ) Αλμυρό
(Ν. Πιεράκο).
Νεοφώτιστος Αντώνιος, Ράχη Γυθείου
Νεοφώτιστος Δημήτριος, Γύθειο
Νεοφώτιστος Κυριακούλης, Μαρούλια Γυθείου
Νεοφώτιστος Μιχαήλ, Καρυούπολη,
Νεοφώτιστος Παναγιώτης, Οροβά-Άγιος Βασίλειος Αβίας,
Νεοφώτιστος Χρήστος, Βαχός Καρυουπόλεως
Ζουλαμάνης -Τσουλαμάνης Θεόδωρος, Τουρκοβαρδουνιώτης,
Ζουλαμάνης Ν, Τουρκοβαρδουνιώτης,
Ζουλούμης Νικόλαος, Τουρκοβαρδουνιώτης βαπτισμένος
χριστιανός
Μάλιστα ο Θεόδωρος Ζουλαμάνης έλαβε το αργυρό αριστείο
αγώνος (ως αξιωματικός) με πρόταση του ίδιου του Πέτρου Μαυρομιχάλη. Ακόμα και
δικαίωμα ψήφου έδωσαν στους άνδρες Νεοφώτιστους όπως συμπεραίνουμε από
εκλογικούς καταλόγους των πρώτων εκλογικών αναμετρήσεων όπως του 1844 και του
1871.
Στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Μονεμβασιάς της
επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς στο χωριό Παντάνασσα και Γερμάνης καταγράφονται (2)
Οθωμανοί ψηφοφόροι (πατέρας και γιος). Αριθμοί 336 και 354. Που σημαίνει ότι
οικογενειακώς είχαν αλλάξει θρήσκευμα για να παραμείνουν στο νέο ελληνικό
κράτος με πλήρη δικαιώματα.
Ωστόσο η διαβίωση τους δεν ήταν πάντα εύκολη μιας και η
ατμόσφαιρα μέχρι το 1830 ήταν ακόμα ρευστή. Η ρατσιστική βία λόγω αλλαγής
πίστης ήταν συχνό φαινόμενο και αίτιο υποτιμητικής συμπεριφοράς.
Στα γενικά αρχεία του Κράτους , σώζεται αναφορά μιας
αλλαξοπιστεμένης που το 1823 κλαίει και οδύρεται:
“Εις το Εξοχώτατον και Σεβασμιώτατον Συμβούλιον των
Υπουργών.
Πρακαλώ τους αφεντάδες να με λυπηθούν την καυμένην , οπού
μου έκαψαν το συκώτι οι γενιές μου , ούτε σκουτιά μου άφησαν ούτε τίποτες . Με
πέρασαν απ’ του σκυλιού τον κώλο , με τις βρισιές τους και με τυραννούν ολημέρα
,ωσάν οι Εβραίοι τον Χριστόν από τότε που εβαπτίσθηκα , η μάνα μου δεν έχει
μάτια να με ιδή . Τι τραβώ , ένας Θεός το ξέρει….
η δούλη σας , η νεοφώτιστος Φωτεινή “.
Από τα παραπάνω φαίνεται καθαρά πως το νεοσύστατο Ελληνικό
Κράτος μπορεί να ήταν αδύναμο οικονομικά, εξαρτημένο από τις μεγάλες δυνάμεις
της εποχής ωστόσο ήταν βαθιά αντιρατσιστικό και δημοκρατικό αναγνωρίζοντας
μπροστά από την εποχή του τα στοιχεία πολυπολιτισμικότητας.
Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνούμε πως ένα μεγάλο μέρος αυτών των
που άλλαξαν θρησκευτική ταυτότητα, μπορεί να το είχαν επαναλάβει κατά το
παρελθόν δια της βίας. Άλλωστε οι εξισλαμισμοί δεν έλειπαν από κάποια
πασαλίκια.
ΠΗΓΕΣ
Σ. Καπετανάκη «Αριστεία του 1821 σε Μανιάτες Αγωνιστές»
Γ.Α.Κ Υποαρχείο ανακτόρων σειρά 007
Λεωνίδα Λ. Σγούτα «Ευρετήριο Ελληνικής Νομολογίας» Αθήνησι
1853
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου